هم‌زمان با گسترش شهرنشینی و دوری نسبی انسان‌ها از طبیعت، ساختن گلخانه خانگی و فعالیت در آن هم به مرور رایج شد. گلخانه خانگی بسیار در دسترس است و شما حتی می‌توانید آنها را در آپارتمان محل زندگی خودتان هم بسازید. با این کار هم برای خودتان یک کسب و کار کوچک راه انداخته‌اید و هم می‌توانید از استفادۀ محصولاتی که خودتان پرورش داده‌اید لذت ببرید. علاوه بر این‌ها، با داشتن گلخانه‌های خانگی شما لذت تماشای طبیعت و سرسبزی آن را در خانۀ خود هم خواهید داشت.
شما می‌توانید این گلخانه‌ها را به راحتی و با قیمتی مناسب در جاهایی مثل حیاط یا پشت بام خانه، بالکن و تراس و حتی در گوشه‌ای از فضای داخلی آپارتمان خود نصب کنید. این گلخانه‌ها در اندازه‌ها و ابعاد مورد نظر شما تولید می‌شوند و براساس فضایی که برای نصب آنها دارید، می‌توانید اندازه‌شان را انتخاب کنید.
فهرست سرتیتر مطالب در مقاله: گلخانه خانگی چیست و چه انواعی دارد؟
گلخانه چیست؟
گلخانه به محل‌هایی دارای سقف و دیواره‌های شفاف گفته می‌شود که برای پرورش گیاهان و بذرهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. پوشش شفاف دیواره‌های گلخانه موجب می‌شود که گیاهان بتوانند به راحتی نور و گرمای کافی از خورشید دریافت کنند. همچنین این پوشش‌ها گیاهان را از شرایط جوی مختلف مثل باران و سرما و… نیز محافظت خواهد کرد. امروزه بسیاری از گلخانه‌ها پیش ساخته هستند. به این معنا که شما می‌توانید آنها را به راحتی و بدون هیچ تخصصی، با پیچ و مهره‌ها به یکدیگر متصل کنید.
گلخانه خانگی چیست؟
گلخانه‌های خانگی به گلخانه‌هایی گفته می‌شود که صرفاً برای استفاده در محیط‌های خانگی طراحی شده‌اند. شما می‌توانید این گلخانه‌های پیش ساخته را به راحتی در محل‌هایی مثل تراس، پشت بام، حیاط خانه، و… نصب کرد. شما می‌توانید در این گلخانه‌ها گیاهان، صیفی جات و سبزیجات مختلف را پرورش بدهید.
زمین مورد استفاده برای نصب گلخانه‌های خانگی باید کاملاً محصور بوده و آب و برق داشته باشد. جالب است بدانید که این گلخانه‌ها انواع مختلفی نیز دارند که بسته به نیازتان می‌توانید یکی از آنها را انتخاب کنید. مساحت گلخانه‌های خانگی حداقل 50 و حداکثر 250 متر مربع و ارتفاع آنها نیز بین 3 تا 4 متر خواهد بود.
استفاده از گلخانه‌های خانگی چه مزایایی دارد؟
- تولید محصولات مختلف در تمام فصول سال
- استفادۀ بهینه از سرمایه برای تولید محصول
- امکان نظارت و رسیدگی راحت به محصولات
- ایجاد فرصت اشتغال برای افراد خانواده
- طول عمر زیاد گلخانه‌ها
- دسترسی راحت به محصولات تازه و ارگانیک خوراکی
- بهره‌مندی از زیبایی گل‌ها و گیاهان مختلف در محل سکونت خودتان
- قابل استفاده در اغلب مناطق آب‌وهوایی و دارای قابلیت جابجایی و انتقال
- مصرف آب کمتر در مقایسه با زمین‌های کشاورزی
- محافظت از محصولات در برابر سرما، گرما، آفت‌ها و تابش مستقیم نور خورشید
- فراهم کردم امکان کاشت و پرورش گیاهان و محصولات مختلف در محیطی نسبتاً محدود
انواع گلخانه خانگی
همان طور که گفته شد، گلخانه‌های خانگی انواع مختلفی دارند که بسته به نیازتان می‌توانید یکی از آنها را انتخاب کنید. در ادامه رایج‌ترین انواع این گلخانه‌ها معرفی شده‌اند.
گلخانه خانگی وستا
این گلخانه‌ها برای نصب شدن در مکان‌های کوچک بسیار مناسب هستند. در گلخانه وستا شما فضای کافی برای نصب طبقات و میزهای مختلف برای کشت و پرورش گیاهان را خواهید داشت.
| بیشتر بخوانید: معرفی 10 نوع از بهترین گیاهان آپارتمانی |
گلخانه خانگی فلورا
این گلخانه‌ها در مقایسه با گلخانه‌های وستا بزرگ‌تر هستند و طبقات مختلفی برای کشت و پرورش انواع گیاهان دارند. نصب آنها ساده است و گیاهان فضای کافی برای رشد را خواهند داشت. شما می‌توانید از گلخانه‌های فلورا در تمام فصل‌های سال استفاده کنید.
گلخانه سری دیانا
این گلخانه‌ها جزو بزرگ‌ترین گلخانه‌های آلومینیومی هستند که فضای زیادی برای کشت گیاهان به شما خواهند داد. از سری دیانا معمولاً در خانه‌های ویلایی و یا مراکز آموزشی بیشتر استفاده می‌شود. در این گلخانه‌ها کشویی است و به راحتی باز و بسته خواهد شد.
گلخانه خانگی سری بیلوبا
این گلخانه‌ها جزو مدل‌های باغی هستند و ابعاد بزرگ‌تری نسبت به گلخانه‌های آلومینیومی دارند. از مدل‌های لوکس این سری معمولاً در خانه‌های ویلایی و دیگر فضاهای بزرگ استفاده می‌شود. این گلخانه‌ها پیش ساخته هستند و فرایند نصب و راه‌اندازی سخت و پیچیده‌ای ندارند.
گلخانه خانگی سری هیوا
این گلخانه‌ها جزو پرطرفدارترین گلخانه‌های یک‌طرفه هستند. یک سمت این گلخانه به دیوار بالکن و یا حیاط خانه وصل می‌شود و به همین دلیل هم فضای بسیار کمی اشغال می‌کند. در گلخانه‌های یک طرفه شما می‌توانید به سادگی از بیرون به بخش‌های داخلی دسترسی داشته باشید. در این گلخانه‌ها به صورت کشویی باز و بسته می‌شود و برای کاشتن سبزی‌های مختلف مناسب هستند.
چه محلی برای نصب گلخانه خانگی مناسب است؟
مهم‌ترین کاری که در نصب گلخانه‌های خانگی باید انجام بدهید، انتخاب محل مناسب برای نصبشان است. محلی که گلخانه در آن قرار می‌گیرد باید در قدم اول خاک مناسبی داشته باشد. این موارد را در خاک بررسی کنید:
- بافت خاک
- مواد غذایی موجود در آن
- اسیدیته
- میزان شوری
- و…
البته اگر خاک وضعیت مناسبی نداشته باشد، می‌توانید آن را با عملیات اصلاحی مخصوص مثل آب‌شویی، کوددهی و… تقویت کنید. همچنین امکان استفاده از روش‌های کشت هیدروپونیک یا بدون خاک هم در گلخانه خانگی وجود خواهد داشت.
زمین گلخانه باید مسطح بوده و شیب بسیار ملایم و نامحسوس (نیم تا یک درصد) داشته باشد. ازجمله عوامل دیگری که پیش از نصب گلخانه باید بررسی شود میزان نورگیری طبیعی محل، جهت وزش باد، نحوۀ زهکشی برای خروج آب و… است.
| بیشتر بخوانید: سیستم گرمایش از کف چیست و چه مزایایی دارد؟ |
توجه داشته باشید که در عرض‌های پایین‌تر از 40 درجۀ شمالی (مناطقی مثل استان زنجان) گلخانه‌های خانگی در امتداد شمالی – جنوبی نصب خواهند شد. اگر قرار باشد از روش‌های بدون خاک استفاده کنید، می‌توانید گلخانه را در محل‌هایی مثل پشت بام هم نصب کنید.
این گلخانه‌ها معمولاً به دو صورت ساخته می‌شوند:
- مستقل
- متصل به دیوار یا ساختمان
گلخانه‌های متصل به ساختمان بر اساس جهت اصلی بنا ممکن است در بخش‌های جنوبی، شرقی، یا غربی ساختمان نصب شوند. به این ترتیب در فصل زمستان هم نورگیری مناسبی خواهند داشت. توجه داشته باشید که بخش شمالی ساختمان‌های اصلی محل مناسبی برای نصب گلخانه‌ها نیست. زیرا این بخش‌ها همیشه کمترین میزان نورگیری را دارند.
نکتۀ مهم:
در زمان انتخاب محل نصب توجه داشته باشید که گلخانه زیر سایۀ ساختمان‌های اطراف یا درختان پیرامونش قرار نگیرد.
نحوۀ ساخت گلخانه‌های خانگی
برای ساخت گلخانه اولین قدم این است که محل نصب آن را انتخاب کرده باشید. بسته به فضایی که در اختیار دارید، این محل می‌تواند تراس، پشت بام، بالکن، حیاط خانه و… باشد. با توجه به فضای شما گلخانه‌ها می‌توانند در اندازه‌های کوچک، متوسط و بزرگ نصب شوند. اغلب آنها پیش ساخته هستند و شما برای راه انداختن آنها فقط باید تعدادی پیچ و مهره را به یکدیگر وصل کنید.
بهترین جنس برای گلخانه خانگی هم آلومینیوم و آهن‌های گالوانیزه است که دارای پوشش‌های پلی کربنات دوجداره نیز هستند.
| بیشتر بخوانید: راهنمای جامع استفاده از انرژی خورشیدی در ساختمان سازی |
سیستم روشنایی
همان طور که می‌دانید نور گلخانه‌ها نه باید خیلی کم باشد و نه خیلی زیاد. این نور باید به میزانی باشد که شرایطی معتدل و طبیعی را برای رشد گیاهان مختلف با توجه به نیاز آنها فراهم کند. بعضی از گلخانه‌دارها از نورها و روشنایی‌ها به عنوان جایگزینی مصنوعی برای نور خورشید استفاده می‌کنند.
لوازم اندازه گیری
شما باید بتوانید از هر جنبه شرایط و وضعیت گلخانه را در موقعیت‌ها و بازه‌های زمانی مختلف کنترل و اندازه گیری کنید. به این منظور هم لازم است لوازمی مثل دماسنج، نورسنج، رطوبت سنج و… را برای سنجش وضعیت تجهیزات و گیاهان موجود در گلخانه خانگی تهیه کنید.
| بیشتر بخوانید: روف گاردن چیست؟ آشنایی با طراحی، انواع و مزایای آن |
سیستم آبیاری
هیچ گیاهی نیست که برای ادامۀ رشد و زندگی خود به آب و غذا نیاز نداشته باشد. بنابراین وجود سیستم‌های آبیاری در گلخانه‌های صنعتی و حتی خانگی، یکی از مهم‌ترین نکاتی است که باید به آن توجه داشته باشید. رایج‌ترین و بهترین سیستم آبیاری، استفاده از شیوۀ آبیاری قطره‌ای است که موجب بهینه شدن مصرف آب و کاهش آن می‌شود. همچنین در این شیوه تمام گیاهان به میزان مورد نیاز خودشان آب دریافت می‌کنند و شرایط بهتری برای رشد آنها فراهم خواهد شد.
توری‌های سایبان
مهم‌ترین و اصلی‌ترین وظیفۀ این توری‌ها محافظت از گلخانه و گیاهان آن در برابر نورهای بیش از حد در طول روز و گرمای شدید است.
کارت‌های جاذب حشرات
بر روی این کارت‌ها چسب‌های مخصوصی وجود دارد که وظیفۀ آنها جذب و به دام انداختن حشرات و آفت‌های موذی است. حشرات به این کارت‌ها می‌چسبند و می‌میرند. اگر از این کارت‌ها استفاده نکنید، احتمال آسیب رساندن حشرات و آفت‌ها به محصولات و گیاهان موجود در گلخانه نیز افزایش چشمگیری خواهد یافت.
| بیشتر بخوانید: طرح‌های دکوراسیون خود را در آریا مرز ثبت کنید. |
سینی‌های نشا
سینی‌های نشا ورقه‌هایی هستند که از آنها برای کشت و پرورش گیاهان مختلف در گلخانه‌ها استفاده می‌شود.
پایه‌های برق
یکی دیگر از تجهیزات و لوازم مورد نیاز در گلخانه‌ها پایه‌های برق هستند که حضورشان الزامی و بسیار مهم است.
میزهای کشت سبزیجات در گلخانه خانگی
این میزها در ابعاد و اندازه‌های مختلفی تولید می‌شوند و از آنها برای کشت سبزیجات مختلف استفاده می‌شود.
میزهای گلخانه
میزها جزو مهم‌ترین و کاربردی‌ترین تجهیزات درونی گلخانه‌ها محسوب می‌شوند و استفاده از آنها برای پرورش انواع گیاهان رایج است. این میزها معمولاً در انواع یک تا چند طبقه و در ابعاد مختلف طراحی و تولید می‌شوند. بنابراین شما بسته به نیاز خود می‌توانید این میزها را تهیه و استفاده کنید. بعضی از این طبقات هم روی دیوارها نصب می‌شوند و گلدان گل‌ها در داخل این طبقات قرار خواهند گرفت.
تجهیزات دیگر
از دیگر تجهیزات و لوازمی که وجود آنها در گلخانه‌های خانگی و صنعتی الزامی است می‌توان به مواردی مثل سیستم‌های روشنایی ضد آب، رطوبت سنج و دماسنج دیجیتال، پایانه‌های برق، فن‌های اتوماتیک دارای ترموستات تنظیم دما و بخاری‌های فن دار اتوماتیک اشاره کرد.
| بیشتر بخوانید: تنظیم فشار پکیج و کم و زیاد کردن آن چگونه انجام می‌شود؟ |
چه محصولات و گیاهانی را می‌توان در گلخانه خانگی کشت کرد؟
شما می‌توانید در یک گلخانه خانگی شما می‌توانید محصولات مختلفی را پرورش دهید. برخی از رایج‌ترین این محصولات عبارتند از:
- انواع سبزی‌های برگی مثل ریحان، اسفناج، تره، نعناع، کاهو، جعفری و…
- سبزی‌های پیازی مثل تره فرنگی، پیازچه و سیر
- سبزیجاتی مثل مارچوبه، کلم بروکلی، فلفل، بادنجان، گوجه فرنگی و…
- گیاهان و گل‌های آپارتمانی
- گل‌های باغچه‌ای مثل شاه پسند، پامچال، تاج خروس، بنفشه و…
- گل‌های پیازی مثل نرگس، لیلیوم، سنبل، لاله، نرگس و..
- نشاء انواع سبزیجات، گیاهان دارویی، توت فرنگی، قلمۀ گیاهانی مثل انگور، ترون و…
به طور معمول دسترسی به سبزیجات تازه در قسمت های زیادی از کشور ایران (به جز مناطق گرمسیری) وجود ندارد، می‌توانید در این فصل‌ها از گلخانه خانگی برای کاشت و پرورش انواع سبزیجات استفاده کنید. به این ترتیب می‌توانید همیشه به سبزی‌های تازه و سالم دسترسی داشته باشید. توجه داشته باشید که با داشتن یک برنامۀ دقیق، می‌توانید در طول فصل‌های مختلف سال، محصولات متنوعی کشت و پرورش دهید و علاوه بر مصارف خانگی، وارد بازار و اشتغال زایی حاصل از فروش محصولات خود نیز بشوید.
| بیشتر بخوانید: خانه های پیش ساخته و تمام چیزهایی که باید درباره‌شان بدانید. |