در قرن اخیر و با گسترش شهرنشینی و رشد جمعیت، ساختمان‌ها و برج‌های مسکونی و تجاری زیادی ساخته شدند. وجود آسانسور در هر ساختمانی که بیش از چهار طبقه داشته باشد ضروری است. بنابراین زندگی روزمرۀ بسیاری از ما به تکنولوژی آسانسور گره خورده است. آسانسورها کار جابجایی بین طبقات ساختمان را بسیار راحت می‌کنند. آسانسورها هم به حفظ سلامتی ما کمک می‌کنند و هم با استفاده از آنها صرفه‌جویی زیادی در زمان افراد خواهد شد. اما ممکن است مثل هر تکنولوژی دیگری، در هنگام استفاده از آنها مشکلاتی برای کاربران پیش بیاید. بیمه حوادث آسانسور برای چنین مواقعی در نظر گرفته شده است.
خرید بیمه حوادث آسانسور که نام کامل‌تر آن بیمه مسئولیت حوادث آسانسور است، مسئولیتی مدنی برای افراد است. در صورتی که هنگام استفاده از آسانسورها حادثه‌ای برای کاربر رخ دهد و مسئول این حادثه مالکان، مدیر ساختمان‌ها یا شرکت‌های سرویس و نگهداری آسانسور شناخته شوند، شرکت بیمه خسارت حادثه را از طرف بیمه گذار به شخص حادثه دیده یا بستگان او پرداخت خواهد کرد.
در این مقاله قصد داریم بعد از معرفی انواع بیمه‌های موجود در ایران، با بیمه حوادث آسانسور و مسائل پیرامون آن بیشتر آشنا شویم.
فهرست سرتیتر مطالب در مقاله: همه چیز دربارۀ بیمه حوادث آسانسور
ضرورت استفاده از بیمه حوادث آسانسور چیست؟
آسانسورها ممکن است به دلایل مختلفی از جمله نقص فنی و سرویس نامناسب دچار حادثه شوند. بیمه‌های حوادث آسانسور برای چنین مواقعی در نظر گرفته شده‌اند تا خسارت‌های مالی و جانی افراد حادثه دیده جبران شود.
احتمال بروز چه حوادثی در هنگام استفاده از آسانسورها وجود دارد؟
از جمله رایج‌ترین حوادثی که در هنگام استفاده از آسانسورها ممکن است برای افراد پیش بیاید عبارتند از:
1. گیر کردن در داخل کابین آسانسور
آسانسورها باید به صورت دوره‌ای و منظم سرویس شوند. در غیر این صورت احتمال حبس و گیر افتادن افراد در داخل آن به شدت افزایش خواهد یافت. با قطع شدن برق شهری، در صورتی که آسانسور برق اضطراری نداشته باشد، برق آن قطع خواهد شد. در چنین شرایطی اگر فردی داخل آسانسور بوده باشد، تا هنگام وصل مجدد برق در داخل آسانسور گیر خواهد افتاد. همچنین اگر وزن بیشتر از ظرفیت آسانسور به آن تحمیل شود، ممکن است آسانسور دچار نقص فنی شده و افراد در داخل آن گیر بیفتند.
2. برق گرفتگی
ممکن است تعمیرکارها در هنگام سرویس دوره‌ای آسانسور کارشان را درست و دقیق انجام نداده باشند. در چنین وضعیتی احتمال برق گرفتگی در آسانسورها نیز افزایش خواهد یافت.
بیشتر بخوانید: همه چیز دربارۀ پیشگیری از برق گرفتگی در ساختمان‌ها
3. آتش سوزی
احتمال وقوع آتش سوزی در آسانسورهای قدیمی و کهنه بسیار بالاست. اگر آتش سوزی‌های آسانسورها به موقع خاموش نشود، ممکن است خسارت‌های مالی و جانی زیادی به همراه داشته باشد. در صورت داشتن بیمه حوادث آسانسور، شرکت بیمه خسارت‌های ناشی از آتش سوزی را جبران خواهد کرد.
4. سقوط کابین به داخل چاهک آسانسور
این حادثه یکی از خطرناک‌ترین و ترسناک‌ترین حوادثی است که می‌تواند در هنگام استفاده از آسانسورها پیش بیاید. علت سقوط کابین به داخل چاهک می‌تواند یکی از این موارد باشد:
- پاره شدن کابل آسانسور
- قفل نشدن در آسانسور به صورت کامل در هنگام حرکت
- اشتباهات تعمیرکاران در هنگام سرویس آسانسور
بیمه‌ها در ایران چه انواعی دارند؟
بیمه‌ها در ایران و در یک تقسیم بندی کلی به سه دسته تقسیم می‌شوند. هر کدام از این دسته‌ها نیز دسته‌ها و انواع مختلفی را در خود جای می‌دهند. سه دستۀ اصلی بیمه در ایران عبارت است از:
بیمه اموال
این بیمه شامل بیمه‌های اتومبیل، آتش سوزی، بیمه‌های حمل و نقل و بیمه مهندسی می‌شوند.
بیمه اشخاص
بیمه اشخاص شامل بخش‌های بیمه حادثه، بیمه درمان و بیمه عمر است.
بیمه مسئولیت
بیمه مسئولیت حالت‌ها و بخش‌های مختلفی دارد، از جمله بیمه حرفه‌ای پزشکان و پیراپزشکان. بیمه مسئولیت حوادث آسانسور نیز در این دسته جای می‌گیرد.
بیمه حوادث آسانسور چیست؟
ممکن است به دلایل مختلفی که در قسمت‌های قبل اشاره شد، در هنگام استفاده از آسانسور مشکلاتی برای افراد پیش بیاید. این مشکلات و جوادث ممکن است موجب مصدومیت جزئی یا شدید و حتی در مواردی مرگ افراد بشود. بیمه‌ها به طور کلی در جبران خسارت‌های روحی و روانی به خود افراد یا خانواده‌هایشان در اثر حادثه، کار زیادی نمی‌توانند انجام دهند. اما می‌توانند به میزان قابل توجهی خسارت‌های مالی و هزینه‌های درمانی و… را پرداخت کنند.
در صورتی ایجاد حادثه در آسانسورها همیشه چهار گروه مقصر شناخته خواهند شد که عبارتند از:
- سازندگان آسانسور
- تعمیرکاران آسانسور
- مدیران ساختمان
- شخصی که از آسانسور استفاده می‌کرده است.
درصد مقصر بودن هر یک از این افراد در دادگاه‌های مربوطه بررسی خواهد شد.
وظیفه خرید بیمه‌های حوادث آسانسور به عهدۀ چه کسی است؟
معمولاً در اغلب ساختمان‌ها وظیفۀ خرید بیمه‌های حوادث آسانسور به عهدۀ مالکان یا مدیران آنهاست. در صورتی که مالک یا مدیر این کار را انجام ندهد، با بروز حادثه به عنوان یکی از مقصران شناخته خواهد شد.
آیا خرید بیمه‌های مسئولیت حوادث آسانسور اجباری است؟
بله. با اینکه متأسفانه بسیاری از افراد به این مسئله بی‌توجهی می‌کنند، اما خرید بیمه‌های آسانسور اجباری است. در صورتی که مدیر ساختمان اقدام به خرید این بیمه نکند، همۀ ساکنان بعد از بروز حادثه او را مقصر خواهند دانست. بنابراین بهتر است تمام آسانسورها در هر جایی که هستند، بیمه حوادث داشته باشند.
در خرید آسانسورها به چه نکاتی باید دقت کرد؟
آسانسورهایی که برای ساختمان‌ها و مجتمع‌های مختلف خریداری می‌شوند، حتماً باید گواهی استاندارد داشته باشند. استانداردهای مختص تکنولوژی با گذشت زمان و پیشرفته‌تر شدن تغییر می‌کنند. بنابراین استانداری که به عنوان مثال 5 سال قبل مورد تأیید بوده، امروز دیگر اعتبار چندانی ندارد. مسائل و تکنولوژی‌های مربوط به تأمین امنیت و کارایی آسانسورها نیز به صورت مداوم در حال آپدیت و تغییر هستند. دانشمندان و مهندسان تمام تلاش خود را می‌کنند که در هر به روزرسانی، خطرات منجر به مرگ و میر و آسیب دیدگی‌های شدید در اثر حوادث آسانسورها را به حداقل برسانند.
در حال حاضر یکی از بهتریت، معتبرترین و مشهورترین استانداردهای جهانی آسانسورها متعلق به سازمان ASME است. اصلی‌ترین مواردی که در این استاندارد بررسی می‌شوند عبارتند از:
- طراحی
- کارکرد
- نحوۀ نصب
- تست استفاده
- نگهداری و سرویس
در هنگام خرید آسانسور حتماً به بودن این استاندارد توجه داشته باشید.
بیمه حوادث آسانسور چه مواردی را پوشش می‌دهد؟
شرکت‌های بیمه‌ای مختلف پوشش بیمه مسئولیت حوادث آسانسور را ارائه می‌دهند. مهم‌ترین پوشش‌های این بیمه عبارت است از:
- پوشش فوت
- پوشش نقص عضو
- پوشش جبران خسارت‌های مالی (مخصوص آسانسورهای باربر)
اما شرکت بیمه بر چه اساسی به تعهدات خود عمل می‌کند؟ این شرکت‌ها با مد نظر قرار دادن گواهی‌های استاندارد آسانسورها، نوع و وضعیت آسانسور و شرایط درخواست کنندۀ بیمه به تعهدات خود در این بیمه نامه‌ها عمل خواهند کرد.
نکتۀ مهم:
با توجه به جدیدترین مصوبۀ سازمان ملی استاندارد در ایران، بیمه حوادث به آسانسورهایی که برگه تأیید استاندارد نداشته باشند تعلق نخواهد گرفت.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره فرهنگ آپارتمان نشینی و قوانین آن
مدیر ساختمان چه تعهداتی در قبال حوادث آسانسور دارد؟
مدیران ساختمان‌ها در زمینۀ آسانسورها و مسائل مربوط به آن تعهدات زیادی به عهده دارند. در ادامه به مهم‌ترین وظایف مدیران ساختمان در خصوص آسانسورها اشاره شده است:
- اولین و مهم‌ترین وظیفۀ هر مدیر ساختمانی این است که بررسی کند آسانسور نصب شده در ساختمان گواهی استاندارد دارد یا نه. در صورتی که آسانسور این گواهی را نداشت، در اولین فرصت باید اقدام به دریافت آن کند.
- در مرحلۀ بعدی بهتر است با یکی از شرکت‌های معتبر و تخصصی سرویس و نگهداری آسانسورها یک قرارداد امضا کند. در این صورت آنها به صورت دوره‌ای برای سرویس و تعمیرات آسانسور مراجعه خواهند کرد. جلوی خیلی از حوادث ایجاد شده برای آسانسورها را با همین سرویس‌های دوره‌ای به ظاهر ساده می‌توان گرفت. ضروری است که این شرکت‌ها حتماً پروانۀ فعالیت خود را از وزارت صنایع و معادن دریافت کرده باشند.
- خرید بیمه حوادث آسانسور نیز یکی از مهم‌ترین وظایف مدیران و مسئولان ساختمان‌ها و مجتمع‌هاست. مدیر ساختمان می‌تواند بیمه را از یک شرکت معتبر و به نمایندگی از تمام ساکنان ساختمان خریداری کند.
چه مراکز و ساختمان‌هایی باید بیمه حوادث آسانسورها را بخرند؟
این روزها دیگر تقریباً همۀ ساختمان‌های چند طبقه برای سهولت رفت و آمد و جابجایی افراد آسانسور دارند. در حقیقت مجوز ساخت ساختمان‌های چندین طبقه در صورت نداشتن آسانسور صادر نمی‌شود. بنابراین آسانسورها تبدیل به اصلی‌ترین تأسیسات و تجهیزات در اغلب ساختمان‌ها شده‌اند. بهتر است هر ساختمان و مجتمعی که هر نوع آسانسور، اعم از باربر یا نفر بر، دارد اقدام به خرید بیمه حوادث آسانسور هم بکند. در این صورت در صورت بروز هر نوع حادثه‌ای می‌تواند خسارت‌های ناشی از آن را جبران کند.
نکته مهم:
ممکن است در یک ساختمان هم آسانسور حمل بار و هم آسانسور نفر بر وجود داشته باشد. باید بدانید که نمی‌توان از یک بیمه نامۀ آسانیور برای هر دو نوع این آسانسورها استفاده کرد. لازم است که برای هر کدام از آسانسورها و با توجه به کارکرد و مشخصات فنی آنها بیمه نامۀ مناسب آن را تهیه کرد.
قیمت بیمه‌های حوادث آسانسور چقدر است؟
شاخص‌ها و متغیرهای مختلفی برای تعیین قیمت بیمه نامه‌های حوادث آسانسور وجود دارد. از جملۀ آنها می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- تعداد آسانسورها
- تعداد طبقات
- نوع کاربری آسانسور
- ظرفیت آسانسور
- محل قرارگیری آسانسور
- میزان و درصد تعهد شرکت بیمه برای جبران خسارت‌های ناشی از حوادث منجر به نقص عضو یا فوت
بعد از بررسی و مشخص شدن تمام این موارد، حق بیمۀ سالیانه برای آسانسور تعیین خواهد شد.
برای دریافت خسارت بیمه آسانسور چه مدارکی لازم است؟
برای دریافت خسارت حوادث از بیمه، باید حداکثر تا 5 روز کاری بعد از وقوع حادثه، اتفاق را به صورت مکتوب به اطلاع شرکت‌های بیمه برسانید. با توجه به نوع حادثه، ارائۀ مدارک مختلفی به این شرکت‌ها لازم خواهد بود.
مدارک مورد نیاز برای دریافت خسارت بیمه حوادث آسانسور برای بستری در بیمارستان
اگر حادثۀ مورد نظر منجر به ایجاد جراحت و بستری شدن فرد در بیمارستان شده باشد، ارائۀ این مدارک برای دریافت خسارت از بیمه ضروری است:
- صورتحساب‌های بیمارستان
- اصل قبوض پرداخت شده
- خلاصۀ پرونده بیمار
- شرح عمل‌های جراحی انجام شده
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی مصدوم
مدارک مورد نیاز برای دریافت خسارت بیمه حوادث آسانسور منجر به فوت
ممکن است حادثۀ رخ داده در آسانسور موجب فوت فرد شود. در این صورت ارائۀ مدارک زیر برای دریافت خسارت از بیمه ضروری است:
- کپی برابر اصل گواهی فوت
- کپی برابر اصل شناسنامۀ باطل شده
- کپی برابر اصل گزارش پزشکی قانونی
- کپی برابر اصل گزارش نیروی انتظامی
- کپی برابر اصل گواهی حصر وراثت
- اصل رأی دادگاه
در چه صورتی شرکت بیمه خسارت حوادث را پرداخت نخواهد کرد؟
در صورتی که برای افراد در داخل آسانسور بیمه شده حادثه‌ای پیش بیاید، شرکت‌های بیمه موظف به پرداخت خسارت‌های ناشی از آن به خود فرد یا بازماندگان او هستند. اما در بعضی موارد شرکت بیمه تعهدی در قبال پرداخت خسارت نمی‌پذیرد. این موارد عبارتند از:
- حوادثی که خریداران بیمه عمداً و با هدف دریافت مبلغ خسارت ایجاد کرده باشند.
- خسارت‌های ناشی از بروز حوادث طبیعی مثل صاعقه و زلزله و سیل و…
- خسارت‌های ناشی از حوادث مربوط به تشعشعات رادیواکتیو و انفجارهای هسته‌ای
- خسارت‌های ایجاد شده در زمان جنگ، اعتصاب و شورش‌ها و…
- خسارت‌های ایجاد شده ناشی رعایت نکردن قوانین و مقررات نظامی و دولتی
آیا می‌توان بیمه حوادث آسانسور را به صورت آنلاین خریداری کرد؟
بله. خوشبختانه اغلب شرکت‌های بیمه‌ای معتبر خدمات فروش و پشتیبانی آنلاین انواع بیمه نامه‌ها را نیز ارائه می‌کنند. بنابراین افراد می‌توانند به صورت آنلاین و در سریع‌ترین زمان ممکن بیمه نامه‌های حوادث مربوط به آسانسور را خریداری کنند.
سخن پایانی
این روزها استفاده از آسانسورها در ساختمان‌ها و برج‌های بلند به ضرورتی اجتناب ناپذیر تبدیل شده است. آسانسورها مشکلات جابجایی افراد از طریق پله‌ها را برطرف و حذف کرده‌اند. اما ممکن است در هنگام استفاده از آنها برای افراد مشکلاتی نظیر برق گرفتگی، سقوط، آتش سوزی و… پیش بیاید. اگر آسانسور بیمه حوادث داشته باشد، در صورت ایجاد این حوادث، شرکت‌های بیمه خسارت‌های مربوط به آن حادثه را به خود فرد یا بازماندگان او پرداخت خواهند کرد. بنابراین توصیۀ ما این است که اگر در ساختمانی زندگی می‌کنید که آسانسور دارد، حتماً در اولین فرصت برای خرید بیمه حوادث آسانسور اقدام کنید.