سالهاست که استفاده از چوب، در معماری و ساخت و ساز; مخصوصا برای زیباسازی نما و کف و دیگر سازه‌ها طرفداران زیادی دارد. استفاده از چوب به خانه و زندگی شما زیبایی خاص و منحصر به فردی می‌دهد. به‌طور کلی چوب باید به گونه‌ای اصلاح و تولید شود که بتواند به راحتی در فضای باز و در برابر بسیاری از پدیده‌های جوی و بدترین شرایط آب و هوایی مقاومت کند. رطوبت، باران، سرما و گرمای هوا و… خیلی وقت‌ها نیز انواع الوارها به دلیل نفوذ آب در معرض آفات و حشرات و قارچ‌ها هستند. چوب اصلاح شده حرارتی یا همان ترموود یک گزینه عالی و مقاوم برای استفاده در فضای باز، بدون نگرانی از بروز این معضلات است.
فهرست سر تیتر مطالب در مقاله: چوب ترموود چیست؟ آشنایی با مزیت ها و کاربردهای آن در ساخت و ساز
به عقب که برگردیم خواهیم دید، در گذشته عمدتا مردمان از چوب برای ساخت خانه، وسایل کشاورزی، وسایل دفاعی و وسایل حمل و نقل استفاده می‌کردند. به عبارتی چوب جزو نخستین موادی است که از شروع زندگی بشر به صورت گسترده و طبیعی در دسترس بوده; و به همین خاطر نسل به نسل سالیان زیادی است که انسان‌ها از این ماده زیبا و طبیعی برای ساختمان‌سازی و سازه‌های دیگر استفاده می‌کنند. بعد از آنکه چوب به صورت طبیعی در اختیار انسان قرار گرفت; بشر با آزمون و خطاهای بسیار به این نتیجه رسید که با حرارت دادن سطح چوب می‌تواند آن را مقاوم‌تر و اصلاح کرده و برای استفاده در فضای بیرونی نیز به کار ببرد.
تاریخچه چوب ترموود
شروع مطالعات و اکتشافات در این زمینه مربوط به 1930 آلمان بوده; که در بین تمامی سبک های آزمایش شده در طی سالیان متوالی; ترمووود از آزمایشات سربلند بیرون آمد و موفق به ثبت در سال 1997 شد. به منظور افزایش پایداری، بعضی از چوب‌های اصلاح شده با حرارت تا بیش از 190 درجه سانتیگراد گرم می‌شوند. اما دمای مورد نیاز برای حفظ و اصلاح، در انواع چوب متفاوت است.
نتیجه این عمل، پایداری بسیار بالاتر چوب است. بنابراین جای تعجب نخواهد داشت اگر چوب اصلاح شده توسط حرارت; اغلب برای استفاده در فضای باز و جاهایی مانند روکش نما یا کف‌سازی استفاده شود.
انواع چوب ترموود
به‌طورکلی تولیدکنندگان ترموود، عمدتا برای تولید از گونه‌های چوبی که رشد سریع دارند، مانند; چوب کاج و صنوبر استفاده می‌کنند، زیرا اصلاح حرارتی آن نسبتا آسان و ارزان است.
انواع ترمووود از چوب‌هایی مانند چوب درخت صنوبر، کاج، ون، ایروکو، نوئل تهیه شده و به بازار عرضه می‌شوند; و جهت عایق‌دهی به آن از رنگ، واکس یا روغن بهره می‌برند.
ترموود نرم و سخت
دو نوع ترمووود سخت و نرم وجود دارد که نوع نرم آن به دلیل داشتن چگالی و وزن کمتر و بافت خاصش برای نمای ساختمان گزینه مناسبی است. ترمووودهای نرم از درختانی مانند صنوبر، سرو، کاج و در کل از درختان با برگ‌های سوزنی تهیه می‌شوند.
نوع سخت آن برخلاف ترمووود نرم دارای چگالی و وزن بیشتری بوده و بیشتر مورد علاقه نجارها می‌باشد. به دلیل بافت و رنگ و رگه‌های منحصربه‌فردی که دارد، مبلمان‌های زیبا و استخوان‌داری از آن ساخته می‌شود. ترمووودهای سخت اغلب از درخت ون، گردو، افرا، بلوط و در کل از درختان با برگ‌های پهن تهیه می‌شوند.
از جمله مزایای چوب اصلاح شده با حرارت در نمای ساختمان
همانطورکه اشاره شد چوب اصلاح شده حرارتی یا همان ترمووود مزایای بسیاری را به همراه دارد.
از جمله تعدادی از آن مزیت‌ها را مرور می‌کنیم:
1- سازگاری با محیط زیست و پایداری در شرایط اقلیمی متنوع
2- تغییر شکل ندادن به خاطر مقدار بسیار کم رطوبت (تقریباً 4-7٪). در ترموود از درزگیر استفاده شده; که به این معنی است که چوب شکلش را بسیار بهتر از چوب تصفیه نشده حفظ خواهد کرد.
3- با خشک شدن چوب، رزین برداشته می‌شود. بنابراین حتی وقتی که چوب در درجه حرارت بالا قرار بگیرد; رزین ترشح نمی‌کند که این اتفاق مانع از ایجاد پوسیدگی می‌شود.
4- مقاومت در برابر نوسانات دما، بارندگی و رطوبت
5- مقاوم در برابر انواع حشرات و جوندگان موزی!
مزایای دیگر ترموود:
6- از آنجاکه الوارها با استفاده از گرما و بخار به خوبی خشک می‌شوند و از هیچگونه ماده شیمیایی در فرآیند ساخت چوب ترمو استفاده نمی‌شود; کاملا غیرسمی و ایمن بوده و تمام مواد مضر در آن مانند فرمالیدها کاملا از بین می‌روند.
7- ترموود نما نسبت به انواع دیگرش برای نصب و اجرا هزینه کمتری دارد و نصب آن بسیار سریع و بی دردسر انجام می‌شود. به این دلیل که در مقایسه با سایر مصالح سبک‌تر بوده و نیز به آسانی قابلیت جداسازی دارد. برش دادن این چوب به راحتی صورت پذیرفته و برش‌های انحنادار بر روی آن به آسانی قابل اجرا می باشد. ضمن آنکه نظافت و شستشو و تعمیر آن کاری ساده است.
8- ترموود یک عایق صوتی بسیار خوب است. در کل چوب، خود یک عایق صوتی قوی محسوب می‌شود و اگر از آن برای نمای ساختمان استفاده کنید تا حدی زیادی آلودگی صوتی محیط اطراف را کمتر احساس خواهید کرد.
معایب استفاده از چوب اصلاح شده ترموود در نمای ساختمان
با این همه، چوب‌های اصلاح شده حرارتی یا همان ترمووودها نیز در مواردی دارای ویژگی‌های منفی هستند; که یکی از آنها هزینه‌اش است که نسبت به سایر مصالح نما بیشتر می‌باشد. از معایب دیگر آن کاهش انعطاف‌پذیری و افزایش خشکی است. خشکی ترمووود، کار اره و برش را دشوارتر می‌کند. بنابراین هنگام برش نیاز به یک تیغه بسیار تیز کاملا احساس می‌شود.
چوب اصلاح شده حرارتی به خاطر پایداری و مقاومت بالایش، نیاز به حداقل نگهداری دارد. حتما و لزوما نیاز به رنگ‌آمیزی یا روغن ندارد و برای این منظور انتخاب با خودتان است که رنگ‌آمیزی یا روغن‌کاری بخواهید یا خیر. البته این نکته قابل ذکر است که بعد از گذشت زمان، رنگ چوب اصلاح شده به طور خودبه‌خود; مایل به خاکستری می‌شود و اگر می‌خواهید خودتان در مورد رنگ تصمیم بگیرید، لکه‌گیری یا روغن‌گیری می‌تواند گزینه خوبی باشد.
این موارد را هم درنظر داشته باشید:
در حرارت بالا چوب، قابلیتِ مقاومت در برابر اشعه فرابنفش خورشید را از دست می‌دهد و انعطاف بالایش هم متاثر از حرارت بالا کم می‌شود. اما استفاده از رنگ مخصوص ترموود، خود باعث ایجاد مقاومت و افزایش طول عمر چوب ترمو شده; و یک پوشاننده بسیار خوب برای این چوب به حساب می‌آید که نقش عایق را نیز ایفا می‌کند.
اما بزرگترین معایب ترموود بخش آسیب‌رسانی آن به درختان جنگل و محیط زیست است. زیرا برای هر اجرای نما نیاز به تعداد زیادی چوب می‌باشد که از تخریب درختان و به قیمت نابودی جنگل حاصل می‌شود; که این موضوع می‌تواند در دراز مدت آسیب جدی به محیط زیست بزند.
مهم‌ترین دلیل استفاده از چوب ترموود در فضای باز
به نظر می‌رسد که چوب در شکل طبیعی آن به اندازه کافی مقاوم نیست. بهترین تخته‌های انتخاب شده حتی تحت تأثیر رطوبت در معرض پوسیدگی، آسیب قارچی، تاب‌خوردگی قرار می‌گیرند. چوب اصلاح شده حرارتی به‌طور کامل و تا هسته اصلی آن تصفیه شده است. این یعنی اینکه شما می‌توانید به آن فرم دهید. بدون اینکه این اقدامات تأثیر منفی بر خصوصیات محافظتی چوب بگذارد. که البته این خود یکی از دلایل مهم و اساسی برای استفاده از چوب ترموود در فضای باز است.
دلیل اصلی پایداری بالای چوب اصلاح شده حرارتی چیست؟
دلیل و راز اصلی پایداری بالای چوب ترمو، عدم وجود اکسیژن در محفظه خشک‌کن است. به این ترتیب که درخت با وجود درجه حرارت بالا، مشتعل نمی‌شود، بلکه به خوبی “پخته” می‌شود!
این فناوری مراحل زیر را شامل می‌شود:
1- خشک کردن سنتی چوب در مدت زمانی 20 روز
2- طی کردن مسیر عملیات حرارتی استاندارد به مدت زمانی 1 روز
3- اصلاح حرارتی به مدت زمانی 3 روز
4- گذار از مرحله خنک‌کننده به مدت زمانی 2 روز
5- پس از طی کردن مراحل خشک شدن، چوب برای استفاده در هر پروژه‌ای، حتی در شرایط نامساعد مناسب است.
در جایگاه انتخاب؛ چوب انتخاب خوبی است، اما ترمووود انتخابی بهتر و مطمئن‌تر است. این یک واقعیت است که امروزه و در عصر فوران پلاستیک و پلیمر و امثال آن; گرایش به سمت طبیعت و سازگاری با محیط زیست بیش از هر زمان دیگری دارای ارزش شده است. بنابراین، بهترین و نزدیک‌ترین ماده به طبیعت برای دکوراسیون داخلی، چوب است.
معمولا در ساخت و ساز و استفاده از نوع مواد به کار رفته، سلیقه‌ها متنوع و متفاوت خواهند بود; یکی بلوط کلاسیک را دوست دارد، دیگری کاج و دیگری طرفدار توسکا است. همیشه موافقان و مخالفان حاضرند. اما فن‌آوری نه چندان جدید، ترمووود را تولید کرده است; و هر ساله تقاضا برای مواد نوآورانه به طور مداوم در حال افزایش است.
| مطلب پیشنهادی: روف گاردن چیست؟ آشنایی با طراحی، انواع و مزایای آن |
چوب ترموود در کدام قسمت‌های ساختمان به کار می‌رود؟
همانطورکه گفته شد ترموود جزو مصالح ساختمانی نسبتا جدید است; و هنوز موفق به جایگزینی کامل به جای مواد قدیمی مانند پروفیل، چوب معمولی، تخته‌ها و تخته‌های دیواری نشده است. اما در موارد بسیاری ترموود بهترین گزینه برای قسمت‌هایی از ساختمان نظیر:
1- بالکن‌ها، نیمکت‌ها، آلاچیق‌ها، روف‌گاردن یا باغ‌بام‌ها
2- کف‌سازی، کفپوش باغ و حتی مبلمان و نشیمن فضای سبز
3- عرشه و عناصر تزئینی قایق، قایق بادبانی و..
4- تراس‌های خانه‌های روستایی
5- نمای چوبی خارجی ساختمان‌ها
6- نرده‌های بادوام و..
7- برای تزئینات داخلی سرویس‌های بهداشتی و حمام و اتاق بخار و سونا و کاربردهای بسیار دیگر..
کشفیات و پیشرفت تکنولوژی و روحیه زیبایی‌طلبی بشر; باعث شده هر روزه ما شاهد اثرات خلاقانه و طرح های خارق‌العاده در زمینه امکانات رفاهی و زندگی شهری باشیم.
