شارژ ساختمان چیست و چرا پرداخت آن ضروری است؟

بیش از 40 سال است که آپارتمان‌نشینی در ایران رایج شده است. طبیعتاً با زیاد شدن تعداد افراد آپارتمان‌نشین، مفاهیم جدیدی نیز برای این سبک از زندگی ایجاد می‌شوند. یکی از مهم‌ترین موارد در فرهنگ آپارتمان‌نشینی، پرداخت شارژ ساختمان به صورت ماهانه است. با اینکه سال‌هاست این مفهوم در بین ساکنان آپارتمان‌ها رایج شده است، اما هنوز هم مواردی را می‌بینیم که در بین ساکنان ساختمان‌ها مشکلاتی بر سر پرداخت حق شارژ یا مبلغ آن به وجود می‌آید. متأسفانه از نظر برخی افراد که آشنایی کمی با فرهنگ آپارتمان‌نشینی دارند، حق شارژ ساختمان‌ها هزینه‌ای کاملاً اضافی است. بنابراین همیشه برای پرداخت شارژ خود با مدیر ساختمان در چالش هستند.

در این مقاله قصد داریم، بعد از تعریف شارژ ساختمان و نحوۀ محاسبۀ آن، به مهم‌ترین و پرتکرارترین سؤالاتی که در این زمینه مطرح می‌شود پاسخ دهیم.

فهرست سر تیتر مطالب در مقاله: شارژ ساختمان چیست و چرا پرداخت آن ضروری است؟

شارژ ساختمان چیست؟

همان طور که می‌دانید هر ساختمانی هزینه‌های ثابت و متغیر بسیاری دارد. شارژ ساختمان در اصل هزینه‌هایی هستند که برای نگهداری از قسمت‌های مشاع ساختمان‌ها از همۀ ساکنان دریافت می‌شوند. مبلغ شارژ و میزان هزینه‌های مربوط به آن بر اساس نوع مجتمع مسکونی و امکانات و خدمات آن محاسبه می‌شود. بنابراین هرچقدر که امکانات ساختمانی که در آن زندگی می‌کنید بیشتر باشد، باید هزینۀ شارژ بیشتری هم بپردازید. حق شارژ در ساختمان‌ها معمولاً به صورت ماهانه به مدیر ساختمان پرداخت می‌شود. مدیر هم تمام مبالغ جمع آوری شده را صرف ساختمان و پرداخت هزینه‌های مربوط به آن خواهد کرد.

 

بیشتر بخوانید: مشاعات ساختمان چیست و قوانین استفاده از آن به چه ترتیب است؟

 

 

بیشتر بخوانید: همه چیز درباره فرهنگ آپارتمان نشینی و قوانین آن

پرداخت حق شارژ آپارتمان‌ها به عهدۀ صاحبخانه است یا مستأجر؟

پرداخت هزینه‌های رایج ساختمان معمولاً و در عرف به عهدۀ مستأجرهاست. اما در قانون اشاره‌ای به این مسئله نشده است. منطقی است که پرداخت این هزینه‌ها با مستأجر باشد:

• هزینه‌های خدماتی مثل پرداخت قبض‌ها، نظافت ساختمان، تعمیرات ماهیانه و…
• هزینه‌های تعمیر و سرویس آسانسور
• پرداخت هزینۀ هر نوع خرابی و آسیبی که مسبب آن شخص مستأجر بوده است.
• پرداخت عوارض سالانۀ جمع آوری پسماند از سوی شهرداری

اما هزینه‌هایی هم هست که پرداخت آنها بر عهدۀ صاحب خانه‌هاست. این هزینه‌ها عبارتند از:

• تعویض درها
• نقاشی واحد یا راهرو
• عوض کردن قطعات فنی یا تعمیر آنها
• تعمیرات عمده و اساسی آسانسورها
• رفع مشکلات مربوط به فاضلاب پیش از تحویل خانه به مستأجر
• پرداخت هزینه‌های عوارض نوسازی به شهرداری
• تعمیرات مربوط به ترکیدگی یا دیگر آسیب‌ها به لوله‌ها

نکتۀ مهم:

این تقسیم بندی هزینه‌ها برای مالک و مستأجر براساس عرف جامعه در حال حاضر است. همان طور که گفته شد قانونی برای پرداخت هزینه‌های مربوط به ساختمان از سوی صاحب خانه یا مستأجر وجود ندارد. در نتیجه این موارد در صورت توافق طرفین قابل تغییر خواهند بود.

 

بیشتر بخوانید: همه چیز دربارۀ بیمه حوادث آسانسور

 

مبلغ شارژ ساختمان‌ها چگونه محاسبه می‌شود؟

روش‌های مختلفی برای محاسبه و پرداخت شارژ آپارتمان‌ها وجود دارد. در هر ساختمانی بعد از مشورت مالکان واحدها با مدیر ساختمان، یکی از این روش‌ها برای پرداخت انتخاب می‌شود. در ادامه مهم‌ترین و رایج‌ترین روش‌ها برای محاسبۀ مبلغ حق شارژ در ساختمان‌ها را ذکر خواهیم کرد:

حق شارژ ساختمان به صورت ثابت

در این شیوه یک مبلغ ثابت برای حق شارژ هر واحد تعیین می‌شود. در این شیوه هیچ گونه پیچیدگی برای محاسبه وجود ندارد. روش شارژ ثابت برای ساختمان‌ها و مجتمع‌هایی مناسب است که متراژ همۀ واحدها در آن‌ها یکسان است.

حق شارژ واحدی

در این روش مبلغ شارژ ماهانه طبق تعداد واحدهای موجود در مجتمع یا ساختمان محاسبه می‌شود. بنابراین اگر واحدی پارکینگ و انباری هم داشته باشد، باید شارژ بیشتری پرداخت کند. این روش برای ساختمان‌هایی که سیستم سرمایش و گرمایش مرکزی ندارند و کنتور برق و آب و گاز هر واحدی جداست، بسیار مناسب است.

حق شارژ ساختمان براساس متراژ

این گونه از انواع روش‌های محاسبۀ شارژ ساختمان، مثل مورد قبلی، برای ساختمان‌هایی که متراژ واحدهایشان متفاوت است مناسب هستند. در این روش مبلغ و میزان شارژ به ازای هر متر مربع محاسبه می‌شود. برای محاسبۀ شارژ هر واحد باید آن مبلغ ثابت را در متراژ واحد ضرب کرد.

حق شارژ نفری

در این روش مبلغ نهایی شارژ براسا تعداد ساکنان هر واحد از ساختمان یا مجتمع محاسبه می‌شود. در این روش به ازای هر نفر مبلغی تعیین می‌شود. مبلغ نهایی هم همان‌طور که مشخص است از ضرب کردن مبلغ ثابت به ازای هر نفر به تعداد ساکنان هر واحد به دست می‌آید. استفاده از این روش برای ساختمان‌هایی توصیه می‌شود که آب یا گاز مشترک دارند.

حق شارژ متراژی – نفری

این روش ترکیبی از دو گونۀ قبلی برای پرداخت شارژ ساختمان است. بنابراین هم متراژ واحد و هم تعداد ساکنان آن در مبلغ نهایی حق شارژ دخیل هستند. استفاده از این روش برای ساختمان‌هایی که آب مشترک و سیستم سرمایش و گرمایش مرکزی دارند مناسب است.

حق شارژ ساختمان براساس تقسیم هزینه‌های کلی

در این روش تمام هزینه‌های ساختمان مطابق یکی از روش‌هایی که معرفی شد، حساب می‌شود. در مرحلۀ بعد هزینۀ نهایی بین همۀ واحدها به صورت یکسان تقسیم می‌شود.

حق شارژ ترکیبی

شاید بتوان گفت این روش عادلانه‌ترین شیوه برای گرفتن حق شارژ در مجتمع‌ها و ساختمان‌هاست. در این روش، هزینه‌های ثابت ساختمان از همۀ واحدها به صورت یکسان گرفته می‌شود. اما هزینه‌های نسبی به صورت مجزا برای هر واحد محاسبه خواهد شد. البته این روش پیچیدگی‌هایی در محاسبات دارد. به همین دلیل هم اغلب ساختمان‌ها برای دریافت شارژ از این شیوه استفاده نمی‌کنند.

 

بیشتر بخوانید: راهنمای خرید خانه‌های ویلایی در تهران

 

 

آیا پرداخت شارژ ساختمان برای واحدهای خالی هم ضروری است؟

ممکن است برخی افراد در یک ساختمان واحد خالی داشته باشند که قصد اجاره دادن آن را هم ندارند. سؤال این افراد همیشه این است که آیا با توجه به خالی و بدون استفاده بودن واحد، باز هم باید حق شارژ بپردازند؟ پرداخت حق شارژ در حوزۀ هزینه‌های جاری مثل قبوض و نظافت و… برای این واحدها الزامی نیست. چون هیچ استفاده‌ای از این خدمات نمی‌کنند. اما اگر ساختمان نیاز به تعمیرات کلی مثل تعمیر آسانسور، رنگ آمیزی دیوارهای قسمت‌های مشاع، تعمیر تأسیسات و… داشته باشد، واحدهای خالی هم مؤظف به پرداخت حق شارژ خواهند بود. چون در هر صورت چه از ساختمان استفاده بکنند یا نه، مالک بخشی از آن هستند.

اگر واحدی هزینه شارژ خود را نپردازد، تکلیف چیست؟

حق شارژ آپارتمان‌ها هزینه‌ای است که همیشه صرف تأمین رفاه و آسایش خود ساکنان می‌شود. بنابراین اغلب افراد آن را به موقع می‌پردازند. اما متأسفانه افرادی هستند که به دلایل مختلف، ازجمله بی‌خبری از فرهنگ آپارتمان نشینی، حق شارژ خودشان را پرداخت نمی‌کنند. پیگیری چنین مسائلی به عهدۀ مدیران ساختمان‌هاست. در صورتی‌که فرد مورد نظر از پرداخت شارژ امتناع کند، مدیر ساختمان وضع را از طریق مراجع قانونی پیگیری می‌کند.

برای گرفتن حق شارژ از این افراد، معمولاً چهار مرحله باید طی شود:

مدیر ساختمان باید اظهارنامه‌ای برای همسایۀ متخلف ارسال کند. در این اظهار نامه 10 روز به فرد مهلت داده می‌شود که بدهی خود را بپردازد. اگر همچنان بدهی خود را نپرداخت، می‌توان ارائۀ خدماتی مثل گاز، آب گرم، شوفاژ و… به واحد او را متوقف کرد. اما ممکن است همسایۀ خاطی حتی با این کار هم بدهی‌اش را نپردازد. در این صورت مدیر ساختمان باید به ادارۀ اجرای اسناد رسمی مراجعه کند. در این اداره او می‌تواند با ارائۀ اظهار نامۀ ابلاغ شده به همسایه، علیه او درخواست صدور اجرائیه بکند. ادارۀ اجرا از مدیر خواهد خواست مالی معرفی کند که مربوط به همسایۀ خاطی است. بعد از این کار با توقیف و فروش آن مال، هزینه‌های شارژ عقب مانده نیز پرداخت خواهد شد.

نکته:

اگر مقدار بدهی شارژ کمتر از 20 میلیون یاشد، مدیر ساختمان می‌تواند با مراجعه به شورای حل اختلاف محله، تقاضای پرداخت بدهی را بکند. اما ممکن است مبلغ بدهی بیشتر از 20 میلیون باشد. در این صورت مدیر باید به دادگاه عمومی محلی که ساختمان در آن واقع شده برود.

ساکنان طبقۀ اول می‌توانند از پرداخت هزینه‌های مربوط به آسانسور امتناع کنند؟

متأسفانه برخی از ساکنان طبقۀ اول ساختمان‌ها فکر می‌کنند چون از آسانسور استفاده نمی‌کنند، نباید هزینه‌های مربوط به نگهداری و سرویس ماهانۀ آن را بپردازند. این تصور کاملاً غلط و بی اساس است. هزینه‌های نگهداری و سرویس تأسیسات و از جمله آسانسورها، جزو هزینه‌های مشترک ساختمان‌هاست. بنابراین ساکنان تمام طبقات مؤظف به پرداخت آن هستند و هیچ استثنائی وجود ندارد. بنابراین چه افراد از آسانسور استفاده کنند چه نکنند، باید هزینه‌های مربوط به آن را بپردازند.

 

بیشتر بخوانید: همه چیز درباره مزایا و معایب زندگی در طبقه اول آپارتمان‌ها

 

معرفی نرم‌افزارهای مدیریت هزینۀ شارژ ساختمان ها

اپلیکیشن‌ها و نرم‌افزارهای زیادی برای مدیریت مسائل مالی مربوط به حق شارژ ساختمان‌ها طراحی شده‌اند. اغلب این برنامه‌ها هم نسخۀ وب سایت و هم نسخۀ موبایلی دارند. همین مسئله نیز موجب سهولت استفاده از آنها برای مدیران ساختمان‌ها شده است. مدیران می‌توانند در یک از این برنامه‌ها جزئیات هزینه‌های ساختمان را ثبت و مدیریت کنند. در این صورت تمام ساکنان ساختمان هم به این برنامه و اطلاعات موجود در آن دسترسی خواهند داشت. این شفافیت در روند کار و پرداخت هزینه‌ها معمولاً به نفع مدیر ساختمان هم هست. چون جلوی ایجاد مشکلات و سوء تفاهم‌های مالی بعدی را خواهد گرفت. با یک جستجوی ساده در اینترنت می‌توانید لیست این نرم افزارها را مشاهده و یکی از آنها را با توجه به نیازتان انتخاب کنید.

 

بیشتر بخوانید: ثبت آگهی رایگان برای پیش فروش ملک در آریا مرز

 

اگر بخشی از مبالغ شارژ ماهانۀ ساختمان‌ها خرج نشده باشد، چه کاری باید انجام داد؟

ممکن است به دلایل مختلف، بخشی از هزینه‌های مربوط به شارژ ماهانه، به مدت چند ماه کامل خرج نشود. در این صورت ساکنان نمی‌توانند به بهانۀ هزینه نشدن کامل حق شارژ ماه‌های قبل، از پرداخت حق شارژ ممانعت کنند. همۀ ساکنان ساختمان‌ها وظیفه دارند که حق شارژ ماهانۀ خود را به صورت مستمر و بدون توجه به پول باقی‌ مانده در صندوق ساختمان پرداخت کنند. مبالغ اضافی در صندوق هیئت مدیره نگهداری می‌شود و بعدها دربارۀ آن تصمیم‌گیری خواهد شد.

آیا حق شارژ ساختمان می‌تواند شامل موارد خارج از عرف هم بشود؟

نه. به عنوان مثال مدیریت ساختمان نمی‌تواند برای ساختمانی که آسانسور ندارد، هزینۀ نصب و راه‌اندازی آسانسور را هم بگیرد. مواردی که حق شارژ ساختمان آنها را پوشش می‌دهد محدود به چند مورد خاص هستند. به این موارد در قسمت‌های ابتدایی مقاله به صورت کامل اشاره شد.

اگر ساکنان از مدیر بابت گرفتن حق شارژ زیاد شاکی باشند، راه حل چیست؟

ممکن است مدیر ساختمان از همسایه‌ها شارژ غیر منطقی و زیاد بگیرد. اگر ساکنان به این وضع اعتراض داشته باشند، می‌توانند بعد از تهیۀ استشهادیه به شورای حل اختلاف یا دادگاه واقع در محل ساختمانشان مراجعه کنند. مراجع قانونی بعد از بررسی مستندات، می‌توانند عدم صلاحیت مدیر ساختمان را اثبات و او را عزل کنند.

سخن پایانی

در این مقاله سعی کردیم به تمام سؤالات رایج و پر تکرار پیرامون حق شارژ ساختمان ها و قوانین آن بپردازیم. در صورتی که سؤالی داشتید که به آن پاسخ داده نشده است، می‌توانید آن را از بخش کامنت مطرح کنید. کارشناسان ما در آریا مرز در اولین فرصت پاسخ کامل سؤالتان را منتشر خواهند کرد.